Từ "thanh minh" trong tiếng Việt có nghĩa là "tiết thanh minh", đây là một trong 24 tiết khí trong năm, thường diễn ra vào khoảng đầu tháng 4 dương lịch (khoảng từ 4 đến 19 tháng 4). Tiết thanh minh đánh dấu thời điểm thời tiết ấm áp, cây cối đâm chồi nảy lộc, và là thời điểm người dân thường đi tảo mộ, tưởng nhớ tổ tiên.
Nghĩa đen: "Thanh" có nghĩa là trong sạch, sáng sủa, "minh" có nghĩa là rõ ràng, sáng tỏ. Kết hợp lại, "thanh minh" thể hiện ý nghĩa là thời điểm trời đất sáng sủa, trong lành, thích hợp cho việc ra ngoài.
Nghĩa thực tiễn: Trong văn hóa Việt Nam, thanh minh là dịp để con cháu tôn kính tổ tiên, dọn dẹp và chăm sóc phần mộ, thể hiện lòng hiếu thảo và tưởng nhớ những người đã khuất.
"Thanh minh" không chỉ là một thuật ngữ về thời tiết mà còn mang đậm ý nghĩa văn hóa, thể hiện lòng hiếu thảo và truyền thống của người Việt.